شناسنامه پدربزرگ یک قرنی محله دانشجو، قرآن پوست آهو است! 
پیکر «شهید مجتبی ناطقی» بعد از ۱۷سال به خانه بازگشت 
تشییع نمادین پیکر حضرت رضا(ع) در محله امام خمینی(ره)
هیئت متوسلین به امام‌رضا (ع)» عصر روز شهادت امام‌رضا (ع)، مراسم نمادین تشییع پیکر حضرت را برگزار می‌کنند. این مراسم از امام‌خمینی ۹۳ آغاز شده و به سمت حرم، ختم می‌شود.
سال‌های اول جمعیتشان از ۱۰۰ نفر شروع شده و اکنون به ۳ هزار نفر می‌رسد؛ «هیئت متوسلین به امام‌رضا (ع)» به‌همراه ۲۰ هیئت دیگر گردهم جمع می‌شوند و عصر روز شهادت امام‌رضا (ع)، مراسم نمادین تشییع پیکر حضرت را برگزار می‌کنند. این مراسم از امام‌خمینی ۹۳ آغاز شده و با عبور از میدان عدل‌خمینی و میدان ۱۵ خرداد به سمت حرم، ختم می‌شود.
یک ساعت قبل از حرکت، بلندگو‌ها روشن شده، صوت مداحی در محل، پخش و علم‌ها برپا می‌شود. کم‌کم اهالی گردهم جمع می‌شوند و آن‌هایی که از این مراسم باخبر هستند، از دور و نزدیک خودشان را می‌رسانند. تاج گل‌ها و تابوت نمادین آماده است. زن‌ها گردهم می‌آیند و زیر تابوت را می‌گیرند و پشت‌سرِ عزاداران سینه‌زن به سمت حرم حرکت می‌کنند.
بعد از اینکه از مراسم برمی‌گردند، دغدغه مکان وجود ندارد. درِ خانه اهالی به روی عزاداران باز است و پذیرای مردم هستند. این‌ها قسمتی از فعالیت‌های هیئت متوسلین به امام‌رضا (ع) است که دیگر ماجراهایش هم شنیدنی است.
محفلی با حضور جوانان
هیئت متوسلین به امام‌رضا (ع) را جوانان محله امام‌خمینی (ره) تاسیس کرده‌اند. یکی از موسسان این هیئت و فعالان فرهنگی محله، حسین نجفی است. او از سال ۱۳۶۴ در همان آغاز تشکیل هیئت، پای ثابت آن بوده و همراهی والدینش سبب شده است که تاکنون این مراسم مانند گذشته در محله برپا شود.
حسین نجفی می‌گوید: «۱۶ سال بیشتر نداشتم که به اتفاق تعدادی از دوستانم به این فکر افتادیم که برای ایام عزاداری ما هم در محله هیئتی برپا کنیم. این کار را کردیم و نام هیئتمان را «متوسلین به امام‌رضا (ع)» گذاشتیم و تصمیم گرفتیم شب‌های چهارشنبه دورهم جمع شویم و مراسم تفسیر قرآن، سخنرانی و مداحی برگزار کنیم.
تشکیل این هیئت سبب شد ۳۰ نفر از بچه‌های محله امام‌خمینی (ره) در سنین ۱۵ تا ۱۶ سال دورهم جمع شوند و مراسم عزاداری برگزار کنند. بزرگ‌تر‌های محله که دیدند یک عده جوان دارند عزاداری می‌کنند، آن‌ها هم از این کار استقبال کردند و کم‌کم هیئت، گسترده‌تر شد و آن‌ها هم به جمع ما پیوستند.
تشکیل این هیئت سبب شد ۳۰ نفر از بچه‌های محله امام‌خمینی (ره) در سنین ۱۵ تا ۱۶ سال دورهم جمع شوند
در ادامه تصمیم گرفتیم یک روز به سمت حرم حرکت کنیم و برای این کار، روز شهادت حضرت رضا (ع) را انتخاب کردیم.
آن زمان تجربه کافی نداشتیم؛ برای همین چند سال اول به هیئت‌های مختلف سرمی‌زدیم تا از تجربیات آن‌ها استفاده کنیم و به لطف خدا در این ۳۱ سال، هیئت ما به‌صورت مردمی و خودجوش اداره شده است.
پس از یکی دو سال به این فکر افتادیم که مراسمی شبیه حرکت زنان نوغان به اجرا درآوریم؛ برای همین در اولین سال با جمعیتی حدود ۱۰۰ نفر به سمت میدان عدل‌خمینی راه افتادیم و مراسمی نمادین برگزار کردیم.»
اینجا جو محلی حکم‌فرماست
صدای مداحی در فضا پخش می‌شود و جمعیت کم‌کم گردهم می‌آیند. علم‌ها برپا می‌شود و عزاداران دسته‌دسته در صف می‌ایستند. ساعت ۱۵ پرچم‌ها به حرکت درمی‌آید و عزاداران به‌دنبال آن به‌راه می‌افتند.
زنان در انتهای این هیئت، تابوت نمادین را بر دوش می‌گیرند و در عزای امام مهربانی به سمت حرمش مشرف می‌شوند. نزدیک ۳۰ سال است که این مراسم از همین خیابان آغاز می‌شود.
در این سال‌ها حاضران در این هیئت، معجزات زیادی دیده‌اند و به نقل از خودشان، ناامید از در خانه علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) برنگشته‌اند. نجفی می‌گوید: «در هیئت ما رئیس، آقا امام‌رضا (ع) است. در اینجا جوی محلی حکم‌فرماست.
برای برگزاری مراسم همه دورهم می‌نشینیم و آن را بررسی می‌کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم. مردم در اینجا به امید و با دلشان می‌آیند. کسی را نمی‌توان با دعوت به مراسم مذهبی آورد و همین دلی بودن سبب می‌شود که سال‌به‌سال بر این جمعیت افزوده شود.
تمام امور مراسم ما مردمی است و به کمک خیران می‌چرخد. اهالی این محله در هر شرایطی همراه هستند. اوایل از امام‌خمینی ۹۳ تا میدان عدل خمینی، ۱۰ تا ایستگاه نذری برپا می‌کردند.
بعد از مراسم از مردم خواستیم این کار را نکنند و اجازه دهند عزاداری انجام شود. در طول این سال‌ها ۱۰ نفر از شب قبل ۳ هزار ساندویچ، درست و بین مردم توزیع می‌کنند.»
چهارشنبه‌های محله امام‌خمینی (ره)
یکی از ویژگی‌های هیئت متوسلین به امام‌رضا (ع) این است که اهالی محله، همکاری زیادی برای اجرای امورش می‌کنند و خودشان این هیئت را می‌گردانند. فعالیت‌های این هیئت، تنها به عزاداری ختم نمی‌شود، بلکه فعالیت‌های فرهنگی هم انجام می‌دهد.
اگر اعضای هیئت احساس کنند کسی نیاز به کمک دارد، بی‌توجه از کنارش نمی‌گذرند و برایش قدم برمی‌دارند.
شاید بتوان یکی از پایه‌گذاران این هیئت را خانواده نجفی دانست که در سال‌های اول، میزبان هیئتی‌ها بودند، اما همت اهالی، کم‌کم مراسم را به سمتی پیش برد که هر چهارشنبه، مراسم در منزل یکی از هیئتی‌ها برگزار می‌شود و حالا که حدود ۶۰ خانواده عضو آن هستند، شاید سالی یک‌بار نوبت یکی از خانواده‌ها بشود.
البته مراسم شب‌های عزا و اعیاد در این خانه و منازل اطراف آن برگزار می‌شود که صفا و صمیمیت اهالی محله در همین است. نجفی می‌گوید: «مراسم هیئت ما تنها به شب‌های چهارشنبه ختم نمی‌شود. درکنار آن ۳۰ شب ماه مبارک رمضان و شب‌های میلاد و ایام عزاداری هم مراسم برگزار می‌کنیم که در مجموعِ ۳۶۵ روز سال، نزدیک به ۱۲۰ روز مراسم و ۳۰ جلسه تشرف به حرم داریم.»
ویژگی بارز این هیئت در محله امام‌خمینی (ره)، این است که زمان برگزاری مراسم، همه اهالی پابه‌پای هم هستند و درِ منزلشان به روی میهمانان باز است.
۳ نسل درکنار هم
یکی از ویژگی‌های این هیئت مذهبی‌محلی این است که نوجوان، جوان و سالمند را با هم به مراسم می‌آورد؛ «در خانواده ما سه نسل درکنار هم به هیئت می‌روند. در بیشتر هیئت‌ها، جوانان پای ثابت هستند و شور و شوق دارند که در اجرای برنامه‌ها حضور داشته باشند.
در هیئت متوسلین به امام‌رضا (ع) همه با هم برابرند و در اینجا کسی رئیس نیست. این برابری سبب شده است که هریک از اعضا احساس مسئولیت کند و برای بهتر برگزار شدن مراسم، وقت و انرژی زیادی بگذارد.»
منزل خانواده نجفی جزو منازلی است که خاطرات زیادی دارد. این خانه علاوه‌بر میزبانی از هیئت متوسلین به امام‌رضا (ع)، در زمان جنگ هم میزبان مراسم خانواده شهدا بوده و هرکس به هر دلیلی نمی‌توانسته در منزلش مراسم شهادت را برگزار کند، خانواده نجفی میزبان میهمانانش می‌شدند.
در همان دوران جنگ در اینجا یادواره شهدا هم برگزار می‌کردند. اهمیت تقدیر از خانواده شهدا سبب شد که سال ۹۰ به پاس تقدیر از خانواده شهدا، حرکت هیئت متوسلین به امام‌رضا (ع) به سمت کربلا از در منازل شهدای محله آغاز شود و در مراسم سینه‌زنی و مداحی، در منازل شهدا، با خانواده‌های آن‌ها، اعلام همدلی و از آن‌ها قدردانی شود.
به اهل‌بیت (ع) بدهکاریم
«آن زمان جوان بودم و خیلی‌چیز‌ها را نمی‌دانستم و از روی عشق این هیئت را برپا کردیم، اما هرچه می‌گذرد، پخته‌تر می‌شویم و هرچه جلوتر می‌رویم و تشنه‌تر، می‌فهمیم که به اهل‌بیت (ع) بدهکارتریم و هر کاری که انجام بدهیم، بازهم چیزی از این بدهی کاسته نمی‌شود.
مشوق من والدینم بودند و در این سال‌ها مرا حمایت کردند. اگر پدر و مادرم درکنارم نبودند، نمی‌توانستم هیئت‌داری کنم. سروسامان دادن به برنامه‌های مذهبی، زمان می‌خواهد و در تمام این سال‌ها پدرم همراه من بوده است؛ مثلا اگر قرار باشد به‌دنبال کار‌های مربوط به شهادت امام‌رضا (ع) بروم، پدرم در مغازه من می‌نشیند.
جمع‌آوری نذور مردمی، مکان هیئت و پایگاهی مانند اینجا برای ما تکیه‌گاه است، اما ناگفته نماند که تمام این‌ها از همکاری و نذر‌های مردم است و همه‌چیز با حضور آن‌ها پیش می‌رود.
این دستگاه، ریاست‌بردار نیست. در این ۳۱ سال مشکلی نداشته‌ایم؛ چون همه به‌خاطر دلشان کار کرده‌اند. مردم نمی‌گذارند خانواده‌هایشان هر جایی بروند و ترجیح می‌دهند خانوادگی در این هیئت شرکت کنند.
در بدترین شرایط مالی که درآمد چندانی نداشته‌ایم، تمام این کار‌ها با عشق پیش رفته است. کار عشق است که شما را در دمای ۱۰ درجه زیر صفر، از خانه بیرون می‌کشد و به این‌گونه محافل می‌آورد.»
* این گزارش سه شنبه ۹ آذر ۹۵ در شماره ۲۱۹ شهرآرامحله منطقه ۸ چاپ شده است.
لینک کوتاه
ارسال نظر
آوا و نمــــــای شهر
